BOTOKS TERLEME TEDAVİSİNDE NASIL ETKİ EDER?

Terleme (hidrozis); kas ve salgı bezlerine iletimde bulunan otonom (istemsiz) sinir sistemi tarafından kontrol edilen,  vücut ısısını, su ve tuz oranını dengede tutan doğal bir metabolik fonksiyondur. İnsan vücudunda kıvamlı / kokulu ve berrak / kokusuz ter salgılayan iki ila beş milyon arasında ter bezi mevcuttur. Beyinde üretilen duyusal uyaranlar (korku, heyecan, stres, öfke) ve / veya ısı uyaranları (sıcak dış ortam, yoğun fiziksel aktivite, hormonlar), otonom sinir siteminin alt sistemi olan sempatik sinir sistemi tarafından ter bezlerine iletilir ve ter bezleri tepki vererek sıvı üretirler. Ter bezleri tarafından verilen tepkinin yüksek düzeyde olması ise aşırı terlemeye (hiperhidrozis) yol açar. Hipertiroidi, şeker hastalığı, hipoglisemi, menopoz, Parkinson, enfeksiyon, kalp yetmezliği, solunum yetmezliği, obezite hastalıklarının veya psikolojik rahatsızlıkların bir göstergesi olarak aşırı terleme (sekonder hiperhidrozis) olabilmektedir. Bununla birlikte hiçbir sağlık sorunu olmayan kişilerde de kontrolsüz ve aşırı terleme görülebilmektedir (idiopatik lokalize hiperhidrozis).

Aşırı terleme tedavisi için farklı yöntemler uygulansa da en etkin ve yaygın tedavi şekli, botoks uygulaması ile yapılan tedavidir.

Sinir sistemi tarafından uyarılar iletildiğinde, sinir uçlarından asetilkolin ismi verilen bir kimyasal salınır. Asetilkolin ter bezleri üzerindeki alıcılara (reseptör) yapışır ve onları uyarır. Asetilkolin tarafından uyarılan alıcılar, ter bezlerinin çalışmasını ve sıvı salgılamalarını sağlarlar.

KOLTUK ALTI BOTOKSU NASIL YAPILIR?

Ter bezleri tarafından üretilen sıvı, ilk etapta kokusuzdur ve asitli bir yapısı vardır. Zaman, ısı ve vücudun mikro organik aktivitelerinin etkisiyle asidik haldeki sıvı, baz yapısı içeren amonyağa dönüşür. Bu dönüşüm ter kokusunun oluşmasına sebep olur.

Genital bölge ve koltuk altı haricindeki bölgelerde berrak ter salgılayan bezlerinin sayısı, kıvamlı ter salgılayan bezlerin sayısından on kat daha fazla olduğundan, kıvamlı teri baskılarlar. Koltuk altında ise kıvamlı ter bezleri ile berrak ter bezleri eşit sayıda bulunduğundan, kıvamlı ter salgılayan bezler baskın hâle gelir ve üretilen ter, kokulu bir hâl alır. Ayrıca koltuk altı bölgesi, doku itibariyle bakterilerin hızla çoğalabileceği bir yapıya sahiptir.

Koltuk altı ter bezlerinin hem duyusal uyaranlara hem de ısı uyaranlarına karşı tepki gösteren bezler olması ve kokulu bir şekilde ter üretmeleri nedeniyle; aşırı terleme ile ilgili olarak en sık karşılaşılan şikâyet koltuk altı terlemesidir. Ayrıca terlemenin oluşturduğu izler, diğer insanlar tarafından görülebilmekte ve rahatsızlığa sebebiyet vermektedir. Çoğu zaman ter ve koku önleyici ürünler dahi çare olamadığından, tıbbi çözümler tercih edilmektedir.

Koltuk altı terlemesi şikâyeti ile başvuran hastalarda öncelikle terlemeye sebep olan ikincil bir hastalığın olup olmadığına dair muayeneler yapılır. Çünkü Sekonder hiperhidrozis, terlemeye sebep olan hastalığın tedavisiyle sonlandırılabilmektedir. Hiçbir sağlık sorunu olmadığı halde kontrolsüz ve aşırı terleme (idiopatik lokalize hiperhidrozis) tespit edildiği takdirde nişasta – iyot testi yapılarak terleme alanı ve botoks uygulanacak alan belirlenir.

Botoks uygulaması öncesinde kan sulandırıcı ilaçlar ve alkol kullanımı en az 5 gün önce kesilmelidir. Epilasyon ve ağda ile yapılan temizlikler, uygulamadan 15 gün önce ve sonrasına kadar yapılmamalı, 3 gün önce tıraşlama yapılmalıdır. Son 24 saat içinde krem, deodorant, parfüm kullanımı; son 3 saatte ise sıcak sıvı tüketimi bırakılmalıdır.

Koltuk altı botoksu uygulamasında; kanül ya da ince uçlu iğneler yardımıyla deri altındaki ter bezlerine farklı noktalardan 15-20 dakikalık bir süre zarfında enjekte edilen botoks, ter bezlerini zayıflatarak gevşemelerini sağlar. Sinir uçları bloke edildiğinden ter bezleri, uyaranlara karşı tepki vermez, sıvı salgılamazlar ve aşırı terleme problemi ortadan kalkar. Enjeksiyon esnasında ve sonrasında herhangi bir ağrı hissedilmez, sadece hafif yanma ve sızı hissedilebilir, enjeksiyon alanlarına buz tedavisi (soğuk kompres) uygulanarak bu sızılar azaltılabilir.

Uygulama sonrasında hastanede yatılmaz, günlük hayata devam edilir. Aynı gün işe dönülebilmektedir. Ancak ilk birkaç gün aşırı güç gerektiren ve vücudun ısı seviyesini arttıran ağır aktivite ve aşırı sıcak ortamlardan uzak durulmalı, botokslu bölgeler ovuşturulmamalıdır.

BOTOKS TEDAVİSİ TERLEMEYİ NE KADAR ENGELLER?

Tek bir seans olarak aşırı terlemeye karşı uygulanan botoksun etkisi bir hafta içerisinde görülmeye başlar ve yaklaşık 2 hafta içerisinde istenilen sonuç elde edilir. İki hafta içerisinde elde edilen sonuç kısıtlı olduğu takdirde ek doz uygulanabilmektedir. Diğer botoks uygulamalarında olduğu gibi etkisi genellikle 4 – 6 ay sürmekle birlikte, 1 yıla kadar sürdüğü de görülmektedir. Uygulamanın yılda bir kez tekrarlanması, botoks uygulamalarının etki ömrünün uzamasına yardımcı olmaktadır.

Uygulama süresi çok kısa olan terlemeye karşı uygulanan botoksun, başarı oranı oldukça yüksektir. Koltuk altı bölgesi ile ilgili çok ağır vakalarda, engellenemeyen aşırı terlemeyi sonlandırmak için sinirlere yönelik cerrahi tedavi uygulanabilmekte ya da koltuk altı ter bezleri cerrahi müdahale ile çıkarılabilmektedir.